Rafał Trzaskowski początkowo nie zgadzał się na to, żeby Marsz Niepodległości się odbył, ale nawet ten człowiek kiedyś musiał nauczyć się czegoś na własnych błędach. Do tej pory kilkakrotnie próbował i zawsze przegrywał. Teraz widocznie usiadł, chwilę pomyślał, rozbolała go głowa, zrobił sobie przerwę i wrócił do myślenia. No i ostatecznie po wielu godzinach męczarni naszła go myśl, że skoro za każdym razem się kompromitował, a im większe były jego starania, tym później marsz okazywał się liczniejszy, to może po prostu się zgodzi, a niech tam, dzięki czemu nie naje się po raz kolejny wstydu. Przypominam, że jest to facet, który sugerował, że w sumie to by chętnie wziął udział w Marszu Niepodległości, bo liczył na to, że zaskarbi tym sobie poparcie jego uczestników w wyborach prezydenckich. Nie zaskarbił. Polscy patrioci pamiętali jego nieudaną walkę z tym wydarzeniem. Pamiętali też, że kiedyś przerwał Marsz Powstania Warszawskiego, a jako powód podał koszulkę jednego uczestników ze swastyką oraz sierpem i młotem. Szkopuł w tym, że oba te symbole były przekreślone, co chyba jasno mówi o poglądach tego człowieka. I od kiedy to sierp i młot Rafałkowi przeszkadza?

Ostrożność jak najbardziej wskazana

Po protestach warszawski ratusz ostatecznie zgodził się na organizację Marszu i 11 listopada polscy patrioci będą mogli wziąć udział w legalnym wydarzeniu. Nie traciłabym jednak czujności, bo jestem niemal pewna, że dojdzie do jakichś prowokacji. Być może nawet na tak dużą skalę, jak w 2020 roku, kiedy to policjanci w pełnym rynsztunku wkroczyli nagle między maszerujących, skutecznie prowokując uczestników. Później jeszcze strzelali do nas gumiakami, w efekcie czego jeden dziennikarz miał rozerwany policzek, jakiś chłopak stracił oko, a uczestnicząca w wydarzeniu dziewczyna oberwała w skroń i straciła przytomność. A na końcu jeszcze zafundowali ludziom ścieżkę zdrowia na dworcu przy Stadionie Narodowym i średnio się zastanawiali, czy nieszczęśnicy, którzy trafili pod ich pałki rzeczywiście w tym Marszu brali udział. Potem udało się rozkręcić medialną nagonkę, że to ci wredni narodowcy rzucili się na Bogu ducha winnych funkcjonariuszy, mimo że nagrania dobitnie pokazują, że to cały szwadron policji wkroczył wprost w tłum spacerujących ludzi. I wiecie, nie powiem Wam na sto procent, czy idiota rzucający racami w balkony faktycznie był idiotą czy podstawionym prowokatorem, ale jeśli chodzi o policjantów to byłam świadkiem i było dokładnie tak, jak Wam to opisuję. Szliśmy sobie spokojnie, kiedy nagle wlazł w nas cały szwadron policji z tarczami i pałkami. Gdyby mnie Grzesiu w ostatniej chwili nie odsunął, pewnie sama bym się nadziała. Dlatego, jeśli wybieracie się na Marsz, proszę Was – nie dajcie się sprowokować i uważajcie na siebie. Bardzo bym chciała, żeby tegoroczny Marsz był tak piękny i dostojny, jak ten z 2018 roku na stulecie odzyskania Niepodległości (kiedy cały tłum ludzi zaczął pod Stadionem śpiewać nasz hymn, czułam ciarki na plecach), ale mam złe przeczucia, bo Rafaś chyba ostrzy sobie zęby na ten Marsz, żeby potem móc się pochwalić w mediach: „A nie mówiłem?”. Obym się myliła.

M.

P.S.: Zastanawiające jest tylko, że ratusz bez mrugnięcia okiem udzielił Ukraińcom zgody na marsz z okazji ich święta niepodległości, a Polacy musieli się domagać i protestować.

https://www.facebook.com/nawiasempiszacoswiecie

W Sejmie znowu inba jak w piaskownicy. Prezydent Andrzej Duda wygłosił orędzie, w którym w końcu otwarcie nazwał działania obecnego rządu bezprawnymi. Na odpowiedź nie trzeba było długo czekać, bo odpalił się sam Donald Tusk, który wyszedł na mównicę i stosem kłamstw, półprawd i manipulacji próbował odeprzeć atak głowy państwa. Oczywiście, jak to tylko on potrafi, zarzucił PiS-owcom coś, co jego własny rząd bardzo długo popierał i realizował, ale o tym wspomnę później. Nigdy nie zrozumiem, jak można popierać faceta, który codziennie opowiada co innego, bo pamiętamy już nagłe zmiany narracji w temacie Rosji, Putina, uchodźców czy choćby CPK. I w żadnej z tych spraw nie możemy choćby domyślać się na czym ostatecznie stanie, bo cholera wie, czy za kilka dni premierowi znowu się nie odwidzi. A zresztą, wszyscy wiemy, że trzeba brać duuuużą poprawkę na to, co on mówi.

Kto najbardziej nie lubi rosyjskiego gazu

Co takiego zarzucił Tusk swoim politycznym przeciwnikom? Że uzależniali Polskę od rosyjskiego gazu. To jest już tak ordynarne i bezczelne kłamstwo, że naprawdę ciężko mi znaleźć odpowiednie słowa pogardy. Przepraszam bardzo, a kto się tak bardzo oburzał, kiedy PiS zdecydował się na ciągnięcie gazu z Norwegii? To zdaje się podwładna pana Donalda, poślica Jachira śmieszkowała na swoim Twitterze, że „na złość mamie odmrożę sobie uszy”. Powiedzenie, że PiS uniezależnił Polskę od rosyjskiego gazu byłoby pewnie na wyrost, ale jestem pewna, że dzięki temu nie byliśmy w takiej dupie jak nasi zachodni sąsiedzi, którzy nagle ku swojemu olbrzymiemu zdziwieniu zorientowały się, że Putin wcale nie jest taki fajny. I że wypadałoby się wycofać z interesów z nimi, przynajmniej dopóki przywódca Rosji nie załatwi sprawy z Ukrainy, a nie bardzo jest tak, bo całą gospodarkę oparli na rosyjskim gazie, bo był tani. Wracając do tematu, ja tam się wcale nie dziwię, że posłowie PiS w końcu zdecydowali się opuścić salę, bo tego się słuchać nie dało. Jeśli nie kłamstwa, to jakieś niezrozumiałe samouwielbienie. Ogólnie wszyscy już zdążyliśmy poznać sposób uprawiania polityki przez premiera Polski. Otóż wszystkie swoje błędy, złe decyzje czy nawet pospolite przestępstwa zrzuca na PiS. A jego wyborcy powtarzają to tak bezmyślnie, że oto doczekaliśmy się czasów, w których Jarosław Kaczyński jest ruską onucą. Tymczasem wszyscy pamiętamy stosunki tuskowo-putinowe za poprzedniej kadencji prezesa KO. I serio, każdemu chyba zdarzyło się kiedyś skłamać, ale żeby sypać łgarstwami na lewo i prawo, kiedy wiadomo, że wystarczy kilka kliknięć w Internecie, żeby sprawę zweryfikować? Cóż, na wyznawców pana Donalda to działa, wszak najważniejsze jest osiem gwiazdek. W każdym razie – bardzo nie podobała mi się TVP za rządów Prawa i Sprawiedliwości (teraz nie podoba mi się jeszcze bardziej), bo faktycznie ataki na Tuska szły tam bezpardonowo i często niesprawiedliwe, ale serial „Reset” polecam Wam gdzieś odkopać i obejrzeć. Oczywiście, kiedy tylko obecny rząd przejął media społecznościowe państwowej telewizji natychmiast te materiały usunął, ale użytkownicy YouTube już zdążyli tam wrzucić kopie. Ja sama, czując co się święci, zapisałam sobie wszystkie odcinki na dysku.

Cyrk w Sejmie… Znowu

Poośmiogwiazdkował, czyli inaczej pisząc okazał kompletny brak szacunku prezydentowi własnego kraju poseł Marcin Józefaciuk, który nawet nie usiadł, żeby wysłuchać orędzia, tylko stał i pił coś z kartonowego kubeczka. Twierdzi, że wodę. Potem postanowił się z tego wytłumaczyć, bo znowu chłopinie się ubzdurało, że to jakiś sprowokowany atak hejterów. Nie, Marcinku, to zwykła krytyka, bo wyglądałeś jak lump spod Żabki o szóstej rano rozpaczliwie przeszukujący kieszenie, bo ma nadzieję uzbierać na kolejną małpkę. Albo alko-tubkę. Ewentualnie jak skacowany klaun w depresji. Ogólnie możemy się z tych wyjaśnień dowiedzieć, że poseł stał, bo mógł, bo boli go noga, bo nie lubi siedzieć, bo ma ADHD. Tęczowy krawat miał, bo jest gejem i potrzebuje wsparcia, a poza tym chciał zrobić na złość Dudzie (baaaaaardzo dojrzałe). Wodę pił, bo mógł, bo mu się chciało i był odwodniony. Ogólnie całe jego tłumaczenie się to jedna wielka nonszalancja, bo on mógł. I chciał, żeby Duda go zobaczył. Przecież to jest naprawdę poziom piaskownicy. Nie wiem, czy pan prezydent go zauważył, ale nawet jeżeli tak, to całkowicie zignorował – i bardzo słusznie. W każdym razie spieszę wyjaśnić panu nauczycielowi, że z prawdziwym hejtem to on się jeszcze nie zetknął – zwyczajnie dlatego, że jest mało pracowitym i mało wyróżniającym się posłem, który rozpaczliwie próbuje zwrócić na siebie uwagę kolejnymi tatuażami, idiotycznym zachowaniem czy właśnie krzykliwymi strojami. Hejt rozlał się za to, kiedy poseł Pawłowicz ośmieliła się zjeść na sali sałatkę – przy czym ona była przynajmniej stosownie ubrana. Chociaż w tej sytuacji mam wrażenie, że mniej chodziło o samą nienawiść do kontrowersyjnej polityk, a bardziej o to, że przypadkiem akurat wtedy zeznawał Bronisław Komorowski przed sądem w sprawie tzw. afery marszałkowej, więc trzeba było to odpowiednio zamieść pod dywan.

M.

W Krakowie zniszczono mural z wierszem Wisławy Szymborskiej. Onet pisze o „bezmyślnym pomazaniu”, ale patrząc na wybór miejsca – teoretycznie mógł on być zamierzony i nacechowany pewnymi historycznymi motywami. Oczywiście, większość przypadków wandalizmu jest spowodowana bezmyślnością i zazwyczaj przedstawia wulgaryzmy, penisa albo swastykę. Żebyśmy się tutaj dobrze zrozumieli – nie popieram wandalizmu w żadnej postaci, nawet jeżeli tak naprawdę zgadzam się z motywami wandala. Zwłaszcza że ten mural zamierzają odmalować i pewnie część wydatków będą musieli pokryć mieszkańcy. A udało mi się znaleźć zdjęcia przedstawiające tę dewastację i jednak wygląda to faktycznie na idiotyczny wandalizm. Mimo wszystko, przypomniał mi on o pewnej historii, którą tutaj chciałabym opisać.

Nobel (nie)zasłużony

Mniejsza z tym, że rzeczywiście było to bazgranie dla samego bazgrania. Ale dlaczego my tak naprawdę czcimy tą Szymborską? Nie da się ukryć, że była poetką uzdolnioną, która niezwykle celnie, inteligentnie i dowcipnie opisywała rzeczywistość. Miała też bardzo lekkie pióro. Gdyby wziąć pod uwagę tylko jej twórczość z okresu po upadku komunizmu, to ta nagroda Nobla wcale nie była całkowicie pozbawiona sensu. Nie ukrywam jednak, że mój osąd jest nieobiektywny, bo kiedy byłam dużo młodsza bardzo lubiłam wiersze Szymborskiej. Potem jednak dowiedziałam się jaką poezję uprawiała wcześniej i cóż mogę napisać? Autorytet został poważnie nadszarpnięty. I tutaj powinniśmy wspomnieć więcej o tej nagrodzie, bo umówmy się – wiersze artystki o Stalinie i Leninie zdecydowanie nie należały do wybitnych. To była zwykła propagandowa pisanina, byle tylko zadowolić odpowiednich ludzi w czasach PRL-u. A pani Wisława otrzymała przecież Nobla za CAŁOKSZTAŁT twórczości. Czyli za wszystkie swoje wiersze, nie tylko te dowcipne, celne i inteligentne, które pisała już po 89 roku. Nawet myślałam sobie, żeby wrzucić tutaj jakiś jej wiersz z okresu głębokiego komunizmu, ale uznałam, że szkoda Waszego czasu. Próżno w nich szukać lekkości autorki w tworzeniu poezji, próżno szukać jej charakterystycznego humoru i ironii, o inteligencji i celności nie ma już nawet co wspominać. Czyżby te wiersze komisja wręczająca nagrody łaskawie puściła w zapomnienie (ponawiam pytanie – dlaczego?), czy może uznała, że to też jest najwyższy poziom literatury (nie jestem ekspertką od poezji, zdecydowanie wolę prozę, ale nie mogę w to uwierzyć). Całokształt twórczości to całokształt twórczości i, obiektywnie patrząc, na Nobla zdecydowanie bardziej zasługiwał Zbigniew Herbert, który też nie miał w swoim życiorysie aż tak kontrowersyjnych i wstydliwych etapów, jak pani Szymborska właśnie. Ale umówmy się, że poetka mogłaby się z tego jakoś wytłumaczyć. Że ją zastraszyli, że ją zmusili, że musiała jakkolwiek na życie zarabiać, ale tak naprawdę brzydziła się tym, co robi. Komuniści łamali twardszych niż ona i podejrzewam, że Polacy by jej to wytłumaczyli. Jednak dla artystki również z jakiegoś powodu łatwiejsze było udawanie, że tego nie było. Jest jednak jeszcze jeden „drobny” epizod w jej życiu, którego w żaden sposób wytłumaczyć się nie da. I właśnie ten epizod sprawił, że nadszarpnięty wcześniej autorytet rozpadł się zupełnie.

Zachowałaby się, jak trzeba…

Mowa oczywiście o poparciu dla wykonania kary śmierci na trzech krakowskich księżach i długoletniego więzienia dla kilkunastu innych, których oskarżono o zdradę na rzecz zachodniego wroga. Działo się to w latach 50-tych, kiedy komuna postanowiła wypowiedzieć wojnę totalną polskiemu Kościołowi. Księża usłyszeli zarzuty, jak to często w tych czasach bywało wyssane z palca. Wówczas to Szymborska z garstką podobnych jej krakowskich intelektualistów domagała się przyspieszenia wykonania wyroków śmierci na krakowskich księżach, których komuniści kłamliwie oskarżyli o pracę dla obcego wywiadu. Szymborska wraz z grupą innych krakowskich literatów wystosowała pismo „Rezolucję Związku Literatów Polskich w Krakowie w sprawie procesu krakowskiego”, gdzie domagała się zastosowania najcięższej kary dla kapłanów. Tego się strachem wytłumaczyć nie da – tym bardziej, że władza ludowa wyraźnie się wahała i potrzebowała społecznego wsparcia. No i dostała. Czy artystom „delikatnie” zasugerowano, żeby to oni stali się tym społecznym wsparciem, czy też była to inicjatywa owej grupy – nie wiemy, ale mam wrażenie, że jednak to pierwsze. Trudno nie zgodzić się z komentarzem Stanisława Krajskiego w tej sprawie. Według niego Szymborska i reszta towarzyszy mieli cztery rozwiązania, z których wybrali zdecydowanie najgorsze. Oczywiście najchwalebniejszym byłoby, gdyby ostro zaprotestowali, gdyby posłuchali w sobie człowieka, bo przecież tymi ludźmi byli. I owszem, konsekwencje byłyby ciężkie, chociaż może krótkotrwałe, bo mniej więcej miesiąc później Józef Stalin wziął i kopnął w kalendarz, co spowodowało, że ten najgorszy etap komunizmu w Polsce bezpowrotnie minął – a to również oznaczało, że reperkusje wobec wspomnianych literatów byłyby mniejsze. Za to zostaliby oni zapamiętani jako ludzie odważni i honorowi. Czy wtedy okres romansu Wisławy Szymborskiej z komuną zostałby wybaczony? Jestem pewna, że tak. Bo kiedy trzeba było stanąć w obronie człowieka, zachowałaby się tak jak powinna. No właśnie: „zachowałaby się”…

Rozwiązanie pragmatyczne

Artyści jednak nie wiedzieli, że Stalinowi zostało tak niewiele życia i jednak zwyciężył strach. W tej sytuacji mieli kolejne wyjście i byłoby to chyba najlepsze rozwiązanie dla nich i, rzecz jasna, dla wspomnianych księży – patrząc na to, że nie mogli przewidzieć, że Stalin się przekręci. Mogli więc przyznać rację władzom, że owszem, zachowanie księży należy potępić, że ich zdrada nie powinna zostać zapomniana, ale przecież drodzy Towarzysze, okażmy humanitaryzm i dobre serce. Pokażmy obywatelom, że mają władzę, która szanuje ludzkie życie i potrafi wybaczać. Że owszem, księża zasłużyli na najwyższą karę, a jednak postanowiliśmy darować im życie. Że jesteśmy rzeczywiście miłościwie panujący i niechże ten głupi lud w końcu to doceni. Byłoby to rozwiązanie o tyle bezpieczne, że przecież artyści nie odwróciliby się twardo od metod komunistycznych, ale nawet daliby władzom dobre rozwiązanie – na zasadzie, że bardziej opłaca wam się tych kapłanów nie zabijać. Mało honorowe i eleganckie, na pewno nie tak godne szacunku, jak poprzednie, ale chodziło tu przede wszystkim o drugiego człowieka. Chodziło o życie ludzkie. Wówczas na pewno nie zbudowaliby sobie pomnika za życia, bo jednak to nie byłaby niesamowita wręcz, jak na tamte czasy, odwaga, a zwykły pragmatyzm, ale zachowaliby się jednak trochę bardziej, jak powinien zachować się człowiek. Trzecim rozwiązaniem byłoby już zupełnie niegodne milczenie. Niegodne, pozbawione krztyny honoru i ludzkiej przyzwoitości, ale na pewno nie tak obrzydliwe, na jakie w końcu się zdecydowali. Mogli to przeczekać, schować się jak mysz pod miotłą i udawać, że sprawa ani trochę ich nie dotyczy. Potem nadrobiliby to swoimi propagandowymi dziełami – coś jak „epitafium” Szymborskiej po śmierci Stalina. Jakoś by to się rozmyło, rozmydliło, władze by pewnie kręciły nosem, że nie tak miało być, ale w obliczu na ich ogromne dokonania w szerzeniu idei komunistycznych pewnie machnęliby ostatecznie na to ręką. W najgorszym wypadku literaci mogliby otrzymać zakaz drukowania, ale szczerze wątpię, żeby komuniści darowali sobie drukowanie tak ważnych komunistycznych manifestów. Podejrzewam, że ponarzekaliby na zasadzie: „Drodzy Towarzysze, od teraz wymagamy całkowitej i bezgranicznej lojalności”. Tak jak pisałam, mało to honorowe, ale przynajmniej najulubieńsi twórcy komunistów nie upodliliby się zupełnie.

Wybór najgorszy z możliwych

Literaci postanowili jednak wybrać najgorsze rozwiązanie z możliwych – czyli pochwalić decyzję władzy, całkowicie ją zaakceptować i skazać de facto innych ludzi na śmierć. Zdecydowali wręcz nie tylko poprzeć wyrok, ale wręcz wnioskować o jego przyspieszenie. Ich rezolucja stanowiła wręcz hołd dla tak bezkompromisowej decyzji i mam nadzieję, że pisali go na kolanach. Zgodzili się użyć swoich nazwisk dla poparcia kolejnej komunistycznej zbrodni i skazać duchownych na śmierć za to, że byli duchownymi. Zupełnie jawnie, bez choćby poczucia wstydu. I tu już naprawdę ciężko uwierzyć w zastraszenie, przecież mieli wiele innych opcji, żeby zachować nie tylko ciepłe posady, ale też tę odrobinę człowieczeństwa i honoru. Mogli stanąć w obronie ludzkiego życia. I to już samo w sobie, nawet gdyby wykorzystali te bardziej tchórzliwe opcje, pozwoliłoby im nie pluć rano w lustro. Pewnie i tak nie pluli, nie wiem. Ale powinni. I – znów wracając do tego Nobla dla Szymborskiej – ja wiem, że twórczość powinno się oddzielać od człowieka, ale czy jednak noblista nie powinien sobą reprezentować czegoś więcej niż tylko dzieła, które tworzy? Czy jednak taka, a nie jakakolwiek inna decyzja pani Wisławy nie powinna jej dyskwalifikować w ocenie jurorów? Czy wartości, o których pisała już po roku 89, w tym szacunek do ludzkiego życia (choćby w wierszach „Umrzeć – tego nie robi się kotu” czy „Terrorysta, on patrzy” – ukryty pod grubą dawką ironii, ale jednak wyczuwalny), są naprawdę ważne i aktualne, patrząc na to, jaką opcję wybrała poetka? Ale cóż, historia kołem się toczy. Kiedyś Nobla otrzymała kobieta, która otwarcie, pod własnym nazwiskiem, popierała zabicie trzech innych osób, dzisiaj mamy w popularnych programach gwiazdy, takie jak stręczycielka, dokonująca przemocy na kobietach i handlu ludźmi, a w amerykańskiej wersji – oszustkę Annę Sorokinę. Za to w ostatnich Igrzyskach Olimpijskich p***fil otrzymał zaszczyt reprezentowania swojego kraju. Niczego się nie uczymy.

Na szczęście najwyższych wyroków ostatecznie nie wykonano. Nie jest to jednak zasługą szanowanych, krakowskich literatów, ale samego Stalina, który wpadł już w taką paranoję, że oskarżał o spisek własnych lekarzy. Efektem czego nie znalazł się nikt, kto mógłby mu pomóc. Część nie żyła, inna część trafiła do więzień albo na Syberię, a ci którzy zostali najzwyczajniej w świecie bali się do niego zbliżać.

M.

https://www.facebook.com/nawiasempiszacoswiecie